WOII-Locaties Beieren

Beieren voor geschiedenisliefhebbers 

Als je tijdens je vakantie een duik wilt nemen in de geschiedenis mag je de Tweede Wereldoorlog natuurlijk niet overslaan. In Beieren sta je in de bakermat van de NSDAP (Nationaalsocialistische Duitse Arbeiderspartij). Je vakantiehuis in het kasteel ligt op rijafstand tussen Nürnberg en München in.

In deze blogpost neem ik je mee naar gebeurtenissen, indrukwekkende musea en goed bewaarde historische WOII-locaties in München en Nürnberg die een belangrijke rol hebben gespeeld tijdens de Tweede Wereldoorlog, 

In het kasteel vind je de interessante WOII privé verzameling van Wijk van Klaveren waar je ook uren in kunt verdwijnen. Hierover later meer, eerst de belangrijkste historische WOII plekken in Beieren.

Disclaimer
Voordat je verder leest, hecht ik er waarde aan te vermelden dat wij op geen enkele manier goedkeuring gegeven aan, noch sympathie betuigd voor, de ideologieën, daden of overtuigingen uit deze periode van onze geschiedenis. Deze blogpost is geschreven voor historische en educatieve doeleinden en om meer inzicht te geven in een belangrijke periode van de Beierse geschiedenis.

WOII-locaties MÜNCHEN 

München wordt gezien als de geboorteplaats van het nazisme. Na de Eerste Wereldoorlog was het politiek en economisch in Duitsland onrustig. Een voedingsbodem voor radicale opvattingen zoals die van de NSDAP. Op 24 februari 1923 werd in München de partij NSDAP, samen met andere nationalistische en antisemitische figuren, door Adolf Hitler opgericht.  

WOII-Locaties Munchen

WOII-Locaties München

Bierkellerputsch (putsch betekent staatsgreep) 

Op de avond van 8 november 1923 verzamelen Aldolf Hitler en zijn medestanders zich in de Bürgerbräukeller, waar een bijeenkomst van de Beierse regering plaatsvindt, met de bedoeling de bijeenkomst te onderbreken en te verklaren dat de nationale revolutie is begonnen.  

Feldherrnhalle

Hilter probeerde de regering onder druk te zetten om de macht aan hem over te dragen. De opstand verplaatste zich naar de straten van München waar, bij de Feldherrnhalle, een confrontatie met de politie plaatsvond. De opstand mislukt en meerdere nazi-aanhangers vonden daar de dood. 

Hoewel de putsch bij de Feldherrnhalle plaatsvond, bleef de naam Bierkellerputsch verbonden aan deze plek en gebeurtenis.

Feldherrnhalle-munchen

Burgerbräukeller

De Bürgerbräukeller staat ook bekend vanwege de mislukte aanslag op Adolf Hitler in november 1939. De Duitse timmerman Georg Elser, heeft zonder hulp maandenlang zorgvuldig gewerkt aan een plan om Hitler tijdens de jaarlijkse bijeenkomst in de Bürgerbäukeller in München om het leven te brengen. 

Georg was fel tegenstander van het nazi-regime en wilde met de moord op Hilter de oorlog stoppen. Hij plaatste een bom in een door hem uitgegraven holte in een pilaar direct onder het spreekgestoelte van de Bürgerbräukeller.

Hij maakte een bom met een tijdschakelaar die ingesteld stond om op 8 november 1939 om 21:20 uur te ontploffen. Vanwege de invasie van Frankrijk besloot Hitler om eerder  dan gepland te vertrekken en beëindigde zijn toespraak 13 minuten eerder dan normaal (om 21:07 uur). Toen om 21:20 uur de bom afging was Hitler al vertrokken en verwoestte de bom de zaal waarbij acht mensen omkwamen. 

Burgerbraukeller munchen

Foto door Pixabay

Mein Kampf

Adolf Hitler werd naar de mislukte putsch gearresteerd en gevangengezet in de Landsberg-gevangenis in Landsberg am Lech. Hitler werd  oorspronkelijk tot vijf jaar gevangenis veroordeeld, waarvan hij er slechts 9 maanden van uitzat. Tijdens zijn gevangenschap schreef hij, met hulp van Rudolf Hess, het boek Mein Kampf, waarin hij zijn politieke ideeën en toekomstige plannen uiteenzet. 

Een Nederlands exemplaar van Mein Kampf en de twee belangrijkste biografieën van Adolf Hilter (van Ian Kershaw en Fest) zijn in te zien in de privé verzameling op het kasteel.

Biografie Hilter Ian Kershaw

Königsplatz

Oorspronkelijk is het plein in opdracht van Koning Ludwig I von Bayern ontworpen door Leo von Klenze als cultureel centrum, geïnspireerd op de oude Griekse en Romeinse architectuur. 

In 1930 sloot het grootschalige bouwwerk goed aan bij de macht en ideologie het Derde Rijk en werd het plein gebruikt voor nazi-parades, massabijeenkomstsen en andere propagandistische evenementen. 

De stad München kiest er bewust voor geen nadruk te leggen op de nazi-geschiedenis en focust op de culturele en historische betekening van voor het nazi-tijdperk. 

 

Königsplatz

Foto: BayTM

Hofbräuhaus

De iconische bierhal: het Hofbräuhaus in het hart van München is absoluut het bezoeken waard. Niet alleen voor een Maß bier, een Schnitzel mit Pommes, of een gesprek met de locals, maar ook omdat hier Hitler in februari 1920 zijn eerste van vele grote toespraken als leider van de NSDAP (toen nog DAP) gaf.  Een historische bierhal waar Hitler in de vroege jaren toespraken hield. Vaak waren de bijeenkomsten chaotisch en werd er gevochten tussen aanhangers van de nazi’s en hun tegenstanders. 

Tegenwoordig is hiervan niets meer te merken en is het Hofbräuhaus een populaire plaats om van de traditionele Beierse sfeer te genieten. 

Hofbauhaus Munchen

Hitlers voormalige residentie in München is nu een politiebureau

Tachtig jaar geleden verhuisde Adolf Hitler naar een appartement aan de Prinzregentenplatz in München. Dit is ook de plek waar Hitler met zijn geliefde nichtje Geli Raubal samenwoonde. Geli werd op 18 september 1931, toen ze 23 jaar oud was,  dood aangetroffen in het appartement. Ze had zichzelf door het hart geschoten met Hitler’s pistool. Sindsdien doen talloze geruchten de ronde over de omstandigheden van haar dood en haar relatie met Hitler. Haar dood had een diepgaande impact op Hitler, en het incident bleef hem zijn hele leven achtervolgen.

Het gebouw heeft de oorlog overleefd en behoort tegenwoordig toe aan de Vrijstaat Beieren. Om te voorkomen dat er een tehuis voor de eeuwig overledenen zou ontstaan, nam de politie er hun intrek. Een bezoek aan politiebureau 22 in de wijk Bogenhausen in München. Krantenartikel uit 2013

GOOGLE MAPS KAART met alle WOII-locaties in Beieren: München en Nürnberg

Entartete Kunst (Entartet betekent gedegenereerd)

In de Hofgartenarkaden in München opende in juli 1937 de tentoonstelling Entartete Kunst. Georganiseerd door het nazi-regime met als doel de moderne kunst moreel en artistiek als ‘onwaardig’ in diskrediet te brengen. Hieronder vielen de kunststromingen expressionisme, dadaïsme, kubisme, surrealisme en abstracte kunst. 

Tentoongesteld werden 600 werken van rond de 120 kunstenaars.   Deze werken werden afgeschilderd als het werk van “zieke” geesten en als een bedreiging voor de Duitse cultuur.

Hoewel de Hofgartenarkaden niet een van de meest iconische nazi-locaties zijn zoals bijvoorbeeld de Feldherrnhalle (direct daarnaast) of de Bürgerbräukeller, waren ze de plaats van een van de meest symbolische tentoonstellingen van de nazi’s, waar de onderdrukking van creatieve expressie centraal stond.

Hofgartenarkaden München

De Entartete Kunsttentoonstelling zoals hij er 80 jaar geleden uitzag.

Dachau Concentratiekamp

Het Concentratiekamp Dachau, net ten noorden van München, was het eerste door de nazi’s opgerichte concentratiekamp. Het stond model voor latere kampen en is nu een gedenkplaats en museum waar bezoekers meer te weten kunnen komen over de gruwelijkheden die er hebben plaatsgevonden. Hier krijg je een indringend beeld van de Holocaust en de systematische vervolging van tegenstanders van het regime.

KZ Gedenkstätte Dachau

Dachau Concentratiekamp

Foto BayTM

NS-Dokumentationszentrum 

De gehele nazi-geschiedenis van München samengevat in een museum vind je in het NS-Dokumentationszentrum. https://www.nsdoku.de/historischer-ort/braunes-haus 

Het NS-Dokumentationszentrum ligt aan de rand van het kunstareal in München met musea, galeries en kunstinstellingen.  

WOII-Locaties Nürnberg

Bij Nürnberg zal je vooral de denken aan de Nürnbergprocessen. Na de Tweede Wereldoorlog vonden tussen 20 november 1945 en 1 oktober 1646 het Justizpalast in Nürnberg de Nürnbergprocessen plaats waar belangrijke Nazi-kopstukken en oorlogsmisdadigers terecht stonden voor hun misdaden tegen de menselijkheid.  

Het Justizpalast werd vooral gekozen wegens haar grote capaciteit, omdat het een van de weinige gebouwen in Nürnberg was die relatief onbeschadigd uit de oorlog was gekomen en vanwege haar symbolische waarde. Nürnberg werd gezien als het symolische hart van het Nazi-regine. Door juist daar de processen te houden werd een sterk signaal afgegeven 

WOII-Locaties Nuernberg

Foto door Sergei Gussev

Memorium Nürnberger Prozesse

De hoofdprocessen werden gehouden in zaal 600 die in het Memorium museum (gelegen direct naast het Justizpalast van Nürnberg) te bekijken is. Ook is er een tentoonstelling, geheel gericht op de juridische processen, de aangeklaagde en het media-event eromheen.  

Het waren de eerste internationale processen waar politieke en militaire leiders werden berecht voor misdaden tegen de menselijkheid en vrede.

De vonnissen 

Er werden vierentwintig belangrijke nazi-leiders berecht, waarvan elf nazi-kopstukken zijn ter dood veroordeeld. De Executie werd uitgevoerd op 16 november 1946. Hermann Göring pleegde enkele uren voor de executie, dmv een cyanidecapsule, zelfmoord.

Nurnberg processen zaal 600

De tentoonstelling

De tentoonstelling toont archiefbeelden, geluidsopnamen van getuigenverhoren en originele documenten. Je vindt er gedetailleerde informatie over de belangrijkste nazi-leiders en krijgt een beeld van de verdediging, de getuigenissen en het uiteindelijke vonnis. 

Meer over de Nürnberger Prozesse 

Een diepere duik in de Nürnberg Prozesse vind je in de Netflix serie: Hitler and the Nazis: Evil on Trial en de Film Das Zeugenhaus (film en boek

Reichspartijtagsgelände

Dit enorme terrein direct aan de zuidoostkant van de binnenring 4R in Nürnberg is speciaal gebouwd voor de partijdagen van de NSDAP.  Hier werden tussen 1933 en 1938 jaarlijks de partijcongressen van de Nationaalsocialistische Duitse Arbeiderspartij. 

Het zeppelingfeld

Het beeld van Adolf Hilter, met geheven arm, daarboven een enorm hakenkruis, op een door Albert Speer ontworpen betonnen tribune, met en een zee aan volgelingen strak ik het gelid ervoor, staat bij de meeste mensen in het geheugen gegrift. 

Pas als je op het 11 vierkante kilometer grote Zeppelinfeld staat, voel je hoe het moet zijn geweest om tussen de honderdduizenden mensen  naar het partijcongres te luisteren. 

Tegenwoordig wordt het terrein gebruikt voor sportieve en culturele evenementen.

Zeppelin tribune

Het dokumentationszentrum Nürnberg

Het documentatiecentrum, dat zich in de onvoltooide Kongresshalle bevindt, informeert over de nazi-ideologieen, de partijdagen en de verschrikkingen van het regime.

Kongresshalle Nürnberg

De privé WOII-verzameling in kasteel Schloss Moehren

Kasteeleigenaar Lodewijk van Klaveren heeft naast zijn studie geschiedenis, specifieke interesse in de Tweede Wereldoorlog. Voor zijn verzameling aan WOII documenten, artefacten of boeken is een speciale kamer in het kasteel ingericht.

Deze kamer is te bezoeken tijdens de wekelijkse rondleiding door kasteel Schloss Möhren.

prive WOII-verzameling

Logeren in een kasteel tussen Nürnberg en München

Het jachtslot Möhren ligt in het natuurpark Altmühltal en tussen Nürnberg en München in. Met een Beieren Ticket reis je vanaf € 29 door geheel Beieren en is Nürnberg maar een uurtje en Müchen 2 uurtjes van je vakantiehuis in het kasteel vandaan.

Ontdek of er nog plek is of schijf mij een berichtje en ik kijk wat ik voor je kan doen.

Auf Wiedersehen op Schloss Moehren.

Vakantiehuizen in het kasteel